Darmowe wyliczenie składek online bez zobowiązań. Oszczędź do 50% na ubezpieczeniu!
Porównaj cenyJeśli bliska Ci osoba z powodu wieku lub będąca w znacznym stopniu niepełnosprawności wymaga długotrwałej opieki, dowiedz się najpierw, jak powinna wyglądać pomoc, czy możliwe jest świadczenie pielęgnacyjne lub prawo do zasiłku opiekuńczego. Opieka nad seniorem może oznaczać konieczność rezygnacji z dotychczasowej pracy zawodowej, a nawet przeprowadzkę.
Jak zajmować się starszymi osobami?
Zakres opieki nad osobą starszą jest zależny od jej stanu zdrowia, wieku, kondycji fizycznej. Obejmuje przede wszystkim:
- higienę osobistą,
- korzystanie z toalety,
- jedzenie,
- branie leków,
- dbanie o bieżące sprawy osoby starszej (rachunki, zobowiązania),
- przygotowanie do spania.
Część osób może dobrze radzić sobie fizycznie i ich kondycja pozwala na sporą samodzielność, innym codzienne funkcjonowanie może utrudniać demencja lub znajdowanie się w znacznym stopniu niepełnosprawności. Dlatego opieka nad osobą starszą może w każdym przypadku oznaczać coś innego. Niektórzy seniorzy mogą wymagać całodobowej opieki i wówczas może zachodzić konieczność pomocy innej osoby lub zatrudnienia opiekunki.
6 zasad w opiece nad seniorami
Opieka nad osobą starszą, szczególnie na początku, może stanowić spore wyzwanie. Codziennych obowiązków może być sporo, należy nauczyć się rytmu życia seniora i pamiętać o wszystkich zaleceniach medycznych. Warto kierować się konkretnymi punktami, które z czasem powinny wejść w nawyk.
O jakich sześciu zasadach warto pamiętać?
-
Higiena osobista - staraj się dbać o higienę osoby, którą się opiekujesz. Może to być trudne zadanie u osób leżących lub zmagających się z paraliżem ciała, jednak jeśli prysznic nie jest możliwy, należy codziennie przemywać ciało i dbać również o stan skóry, by nie doprowadzać do dalszych problemów zdrowotnych. Warto stosować kremy lub maści pielęgnacyjne, obserwować zmiany skórne.
-
Dbanie o ciało - nie oznacza to wyłącznie samej higieny. Potrzeby osób starszych mogą być bardziej rozbudowane w zależności od ich kondycji. Należy dbać o to, by nie pojawiały się odleżyny, infekcje czy zmiany skórne jak np. stopa cukrzycowa. Konieczne również jest dbanie o to, by osoba starsza nie utraciła posiadanej sprawności, co oznacza również dbanie o rehabilitację.
-
Dieta - codzienne posiłki powinny być nie tylko odpowiednio zbilansowane, jak również dopasowane do indywidualnych potrzeb seniora. Jeśli osoba starsza choruje na cukrzycę - powinna ograniczyć słodkie, tłuste i smażone potrawy, w sytuacji, gdy senior zmaga się z chorobami żołądka lub jelit - należy wykluczyć inne produkty, np. smażone, tłuste i kwaśne potrawy. Dieta powinna nie obciążać żołądka, być dopasowana do przyjmowanych leków, a najlepiej gdyby została wskazana przez lekarza lub dietetyka.
-
Obserwacja stanu zdrowia - jedna choroba może generować kolejne problemy ze zdrowiem, dlatego warto dokładnie obserwować zmiany zachodzące u osoby starszej. Pogorszenie się wzroku może oznaczać pojawienie się zaćmy i konieczność operacji, bóle brzucha mogą oznaczać zmiany zachodzące w jelitach, a ból pleców może być nietypowym wstępnym objawem zawału. Nie można bagatelizować żadnego z objawów, a każdy z nich należy konsultować z lekarzem.
-
Czas, uwaga i cierpliwość - bez względu na to, czy osoba starsza cieszy się dobrą kondycją czy jest leżąca, warto zadbać o to, jak spędzamy z nią czas. Sprawowanie opieki ma stanowić wsparcie w samodzielnej egzystencji również w zakresie rozrywki, ponieważ wpływa korzystnie na zdrowie psychiczne seniora. Osobie starszej należy poświęcić czas, wysłuchać, jeśli jest taka możliwość - zabrać na spacer lub wspólnie obejrzeć ulubiony serial. Dla osoby wymagającej opieki forma spędzania czasu ma duże znaczenie i warto o tym pamiętać. Konieczność pomocy innej osoby dla obu stron jest trudna. Jeśli decydujesz się na podjęcie długotrwałej opieki to cierpliwość będzie w tym kierunku bardzo ważna.
-
Bieżące sprawy - pamiętaj o tym, że senior może mieć wiele różnych obowiązków, których należy pilnować. Są to bieżące opłaty, zobowiązania finansowe w postaci kredytów i pożyczek czy zobowiązania rodzinne. Problemy z pamięcią mogą powodować, że osoba starsza nie dopilnuje płatności za prąd, problemy ze słuchem lub poruszaniem się mogą spowodować, że senior nie wpuści do mieszkania kominiarza na regularną kontrolę oraz nie zgłosi usterki, która pojawiła się w jego domu.
Świadczenia pielęgnacyjne – co warto wiedzieć?
Osobie, która wymaga stałej opieki mogą przysługiwać świadczenie pielęgnacyjne lub prawo do zasiłku opiekuńczego. Poniżej wyjaśniamy, jakie świadczenia są wypłacane, jak można się o nie ubiegać oraz jakie dokumenty mogą być niezbędne, by otrzymać dodatkowe pieniądze.
Dodatek pielęgnacyjny
Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobom starszym powyżej 75. roku życia oraz osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji. Świadczenie podlega corocznej waloryzacji i jest wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wysokość dodatku pielęgnacyjnego wynosi 330,07 zł. Od 1 marca 2025 roku kwota ta ma zostać waloryzowana i wynosić 348,31 zł miesięcznie. Pieniądze są wypłacana przez ZUS razem ze świadczeniem emerytalnym.
Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny to świadczenie, które wypłacane zostaje przez urząd miasta lub gminy. Ma on na celu wsparcie w pokryciu wydatków związanych z zapewnieniem opieki innej osoby spowodowanej niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł miesięcznie.
WAŻNE! Dodatek pielęgnacyjny oraz zasiłek pielęgnacyjny to nie są świadczenia, które można pobierać jednocześnie. |
Jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać zasiłek?
W zależności od świadczenia, może ono zostać przyznane z urzędu lub na wniosek. Dodatek pielęgnacyjny nie wymaga składania żadnych dokumentów, a ZUS dolicza go wraz z ukończeniem odpowiedniego wieku.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje na złożony wcześniej wniosek. Wymagany jest wypełniony wniosek, a jako załącznik traktowana jest dokumentacja wydana przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Potrzebny jest również ważny dowód osobisty osoby wymagającej opieki.
Gdzie szukać pomocy w opiece nad seniorem?
Opieka nad osobą starszą, szczególnie znajdującą się w znacznym stopniu niepełnosprawności, może wymagać dużego zaangażowania i nie w każdym przypadku jest to możliwe. Zapewnienie odpowiedniej opieki może wymagać zatrudnienie wykwalifikowanej osoby lub umieszczenie seniora w odpowiednim miejscu, gdzie będzie mógł liczyć na całodobową pomoc.
Pielęgniarska opieka długoterminowa domowa
Aby otrzymać takie wsparcie, należy uzyskać skierowanie lekarskie wystawione przez lekarza POZ. Do takiej pomocy kwalifikują się osoby, które:
-
otrzymały 40 lub mniej punktów według skali Barthel,
-
nie znajdują się w ostrym przebiegu choroby psychicznej,
-
nie korzystają jednocześnie z domowej opieki dla pacjentów wentylowanych mechanicznie, hospicjum domowego lub stacjonarnego zakładu opiekuńczego.
Dom dziennej opieki
To placówka, która zapewnia opiekę seniorom w ciągu dnia, zazwyczaj w określonych godzinach. Jest to pomoc dla osób, które nie potrzebują całodobowej opieki. Osoby starsze mogą brać udział w zajęciach rehabilitacyjnych oraz integracyjnych.
Dom Pomocy Społecznej
Dom Pomocy Społecznej (DPS) to placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom starszym, chorym lub niepełnosprawnym, które nie mogą samodzielnie funkcjonować. Oferuje zakwaterowanie, wyżywienie, opiekę medyczną i wsparcie w codziennych czynnościach. DPS-y mogą być publiczne lub prywatne i dostosowane do różnych grup podopiecznych.
Zakład Opieki Leczniczej
Zakład Opieki Leczniczej (ZOL) to placówka medyczna zapewniająca długoterminową opiekę osobom przewlekle chorym, które wymagają rehabilitacji oraz całodobowego nadzoru pielęgniarskiego i lekarskiego. Pobyt w ZOL jest finansowany głównie ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), jednak pacjenci ponoszą częściową odpłatność za wyżywienie i zakwaterowanie. W przypadku braku refundacji z NFZ koszty mogą być pokrywane prywatnie przez pacjenta lub jego rodzinę. Niektóre placówki mogą również otrzymywać wsparcie z budżetu państwa, samorządów lub organizacji charytatywnych.
Hospicjum
Hospicjum to placówka opiekuńcza przeznaczona dla osób w terminalnym stadium choroby, głównie nowotworowej, zapewniająca kompleksową opiekę paliatywną. Celem hospicjum jest łagodzenie bólu i objawów choroby oraz wsparcie psychologiczne i duchowe dla pacjentów i ich rodzin. Finansowanie pochodzi przede wszystkim ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), ale hospicja często korzystają także z darowizn, zbiórek charytatywnych i wsparcia organizacji pozarządowych. Niektóre placówki pobierają symboliczną opłatę od pacjentów lub ich rodzin, jednak wiele z nich funkcjonuje bezpłatnie dzięki dodatkowym funduszom.
Prywatne domy opieki
Oferują całodobową opiekę nad osobami starszymi. Opłacane są przez seniora lub jego bliskich, a miesięczny pobyt w takim ośrodku kosztuje około 5000-8000 zł. Osoby starsze mogą liczyć na fachową opiekę, pomoc medyczną oraz zajęcia wypełniające im wolny czas.
Co z ubezpieczeniem osoby starszej?
Osoby starsze w Polsce mają prawo do ubezpieczenia zdrowotnego i darmowej opieki medycznej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), jeśli są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym. Przysługuje im ono przede wszystkim jako emerytom i rencistom, ponieważ składki na ubezpieczenie zdrowotne są odprowadzane z ich świadczeń przez ZUS lub KRUS.
Warto jednak dodać, że oprócz ubezpieczenia zdrowotnego osoba starsza może posiadać również ubezpieczenie na życie. Takie rozwiązanie pozwoli zabezpieczyć bliskich finansowo na wypadek śmierci ubezpieczonego. W przypadku seniorów najlepszym rozwiązaniem będzie ubezpieczenie bezterminowe, które zapewnia dożywotnią ochronę. Składki opłacane są do ustalonego momentu, a ochroną można cieszyć się cały czas. Pamiętaj o tym, by przed zakupem ubezpieczenia dokonać porównania ofert i wybrać polisę, która przyniesie najwięcej korzyści.
Ubezpieczenie dla seniora nie musi ograniczać się do ochrony na wypadek śmierci. W zależności od wieku osoby zainteresowanej polisą oraz stanu zdrowia, ochronę można rozbudować o umowy dodatkowe dotyczące np. pobytu w szpitalu.
- mówi Michał Ratajczak, ekspert ds. ubezpieczeń na życie.
-
Opieka nad osobą starszą wymaga kompleksowej pomocy, która obejmuje dbanie o dietę, przyjmowanie leków, pielęgnację ciała i higienę osobistą oraz sprawność fizyczną
-
Osobom po 75. roku życia przysługuje dodatek pielęgnacyjny, który wypłacany jest przez ZUS, doliczany jest on do świadczenia emerytalnego
-
Osobom starszym, będącym w znacznym stopniu niepełnosprawności przysługiwać może zasiłek pielęgnacyjny, który wypłacany jest przez urząd miasta lub gminy
-
Osoba starsza może zdecydować się na ubezpieczenie na życie, które zapewni pomoc finansową bliskim, gdyby ubezpieczonego zabrakło
FAQ – Najczęściej zadawane pytania o opiekę nad starszą osobą
Co wchodzi w zakres opieki nad osobą starszą?
Zakres obowiązków w opiece nad osobą starszą może być bardzo różny i w dużym stopniu zależy od kondycji seniora. Pomoc może wymagać wsparcia w utrzymaniu higieny osobistej, jedzenia, przyjmowania leków czy ubierania się.
Czy dodatek pielęgnacyjny podlega waloryzacji?
Dodatek pielęgnacyjny jest świadczeniem regularnie waloryzowanym. Kwota doliczana jest do świadczenia emerytalnego.
Kto ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego?
Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest na podstawie decyzji Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.