Postępowanie po śmierci osoby bliskiej - Co zrobić?

Porównaj oferty

Odpowiadamy na pytania – o jakich krokach należy pamiętać po zgonie kogoś bliskiego, jak załatwić formalności z towarzystwem ubezpieczeniowym oraz kto i jak wysokie odszkodowanie może otrzymać.
 

Jakich formalności trzeba dopilnować po śmierci bliskiej osoby?

Śmierć bliskiej osoby może być dla nas zaskoczeniem, przez co możemy mieć trudności z rozeznaniem w formalnościach, jakie będziemy musieli wykonać. Jest tego sporo, ponadto – bardzo ważna może być kolejność naszych działań. Musimy wiedzieć do jakich instytucji powinniśmy udać się od razu, ponieważ bez konkretnych dokumentów kolejne kroki będą utrudnione. Brak wiedzy o tym, co należy zrobić w połączeniu z silnymi emocjami po utracie kogoś bliskiego może dodatkowo utrudnić cały proces.

7 kroków, o których musimy pamiętać.
 

1. Karta zgonu – dokument wystawiany jest przez lekarza. Jeśli do śmierci doszło w szpitalu, karta zostaje nam wydana, a w przypadku, gdy zgon nastąpił w innym miejscu, np. w domu – musimy powiadomić lekarza rodzinnego lub lekarza pogotowia ratunkowego.
    
2. Akt zgonu – śmierć należy zgłosić w Urzędzie Stanu Cywilnego. Może się tego podjąć współmałżonek osoby zmarłej, pozostała rodzina (rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki czy teściowa). W tym celu należy przedstawić w USC kartę zgonu, dowód osobisty zmarłego oraz swój dokument tożsamości. Urząd wystawia bezpłatnie akt zgonu oraz jeden egzemplarz odpisu skróconego aktu zgonu.
    
3. Urlop okolicznościowy – pracodawca jest zobowiązany do udzielenia urlopu okolicznościowego, jednak jest to związane ze stopniem pokrewieństwa ze zmarłym. Osoba, której zmarł rodzic, małżonek, dziecko, ojczym lub macocha, mogą otrzymać dwa dni urlopu. Z kolei, gdy śmierć dotyczy babci, dziadka, rodzeństwa lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką – przysługuje jeden dzień wolnego.
    
4. Zasiłek pogrzebowy – osoba, która pokryła koszty związane z pochówkiem, może ubiegać się o zasiłek pogrzebowy z ZUS-u. Zasiłek może otrzymać członek rodziny, pracodawca, gmina, powiat, Dom Pomocy Społecznej lub osoba obca, która zdecydowała się opłacić pogrzeb. Kwota zasiłku pogrzebowego wynosi 4 000 zł. W tym celu konieczne będzie złożenie wniosku wraz ze skróconym odpisem aktu zgonu oraz rachunkami, potwierdzającymi poniesione koszty. 
    
5. Odprawa pośmiertna – jeśli osoba zmarła była zatrudniona, małżonek lub osoby, którym przysługuje prawo do renty rodzinnej, mogą otrzymać również odprawę pośmiertną. Wysokość takiego świadczenia jest zależna od stażu zatrudnienia oraz ilości osób, którym odprawa będzie przysługiwać.
    
6. Renta rodzinna – to stałe świadczenie, które przysługiwać może małżonkowi osoby zmarłej, dzieciom (własnym, przysposobionym, przyjętym na wychowanie oraz dzieciom drugiego małżonka) oraz rodzicom. Renta wypłacana jest przez ZUS czyli stała renta wypłacana przez ZUS. Dzieje się tak, gdy zmarły przed śmiercią miał przyznane prawo do emerytury lub renty. Renta rodzinna przysługuje również dzieciom zmarłego a także wdowa lub wdowiec po zmarłym. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek do ZUS-u wraz z dokumentami potwierdzającymi zgon oraz pokrewieństwo między zmarłym, a wnioskodawcą.
    
7. Spadek po zmarłym – spadek po zmarłym możemy przyjąć, ale i odrzucić, jeśli np. osoba ta pozostawiła po sobie głównie zadłużenia. Na taką decyzję mamy 6 miesięcy od chwili, gdy dowiedzieliśmy się od tytule powołania, czyli o zgonie bliskiej osoby. Oświadczenie składamy przed sądem lub przed notariuszem.

Oprócz powyższych formalności po zmarłym bardzo ważne są też ubezpieczenia oraz umowy, jakie zmarły posiadał. Powinniśmy dopilnować zamknięcia wszystkich zobowiązań, jakie posiadała zmarła osoba. Będzie to zarówno ubezpieczenie na życie, jak i abonament w sieci komórkowej, opłaty za dostarczenie energii elektrycznej, zamknięcie konta bankowego, jak i innych umów. Najczęściej wystarczy akt zgonu, jednak przy odzyskaniu środków z konta bankowego, może być również potrzebne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku wydane przez sąd.
 

Jakich dokumentów wymaga towarzystwo ubezpieczeniowe?

Dokumenty, które musimy zgłosić ubezpieczycielowi są zależne od tego, jaka była przyczyna zgonu: śmierć naturalna, w wyniku nieszczęśliwego wypadku, wypadku komunikacyjnego lub w wyniku choroby.

Dokumenty w zgłoszeniach zdarzeń polisowych są zależne od rodzaju zdarzenia. Innego rodzaju dokumenty należy przedstawić, jeśli świadczenie dotyczy zgonu ubezpieczonego, inne gdy pojawia się poważna choroba, a inne – gdy na świat przychodzi dziecko ubezpieczonego.
 

Dokumenty, jakie należy zgłosić ubezpieczycielowi

Tabela 1. Na podstawie wymaganych dokumentów przez TU AXA.
 

Kto otrzyma pieniądze z ubezpieczenia po śmierci bliskiej osoby?

Świadczenie z polisy na życie może trafić do bliskich zmarłego, ale niekoniecznie. To zależy od tego, kogo ubezpieczony uposażył. W umowie ubezpieczeniowej powinno się wskazać konkretne osoby lub instytucje, które otrzymają odszkodowanie z tytułu śmierci oraz w jakiej kwocie.

Ubezpieczony może zatem wskazać małżonkę, dzieci, rodzeństwo, rodziców, teściów, ale również sąsiadów, przyjaciół lub bank, w którym zaciągnął kredyt.

W sytuacji, gdy osoba zmarła nie podała w umowie, kto zostaje uposażony – wówczas pieniądze wypłacone zostaną z zachowaniem kolejności prawa do dziedziczenia.
 

Ile wynosi odszkodowanie za zgon ubezpieczonego?

Kwota odszkodowania może stanowić zarówno 5 000 zł, jak i 2 000 000 zł. Wysokość świadczenia jest zależna od rodzaju polisy na życie oraz wybranej sumy ubezpieczenia.
 

Tab.2. Opracowanie własne.

Inną kwotę otrzymają bliscy, których zmarła osoba posiadała polisę bezterminową (odszkodowanie ma przede wszystkim zabezpieczyć koszty pochówku), a jeszcze inną, gdy zmarły posiadał polisę terminową lub inwestycyjną.

Może okazać się również, że ubezpieczyciel wypłaci 200% lub 300% sumy ubezpieczenia, jeśli do zgonu doszło wskutek nieszczęśliwego wypadku lub wypadku komunikacyjnego.
 

Kiedy towarzystwo może nie wypłacić pieniędzy z tytułu zgonu ubezpieczonego?

Może się okazać, że ubezpieczyciel odmówi wypłaty świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego. Tak się może zdarzyć w kilku przypadkach, o których warto wiedzieć.

Wyłączenia odpowiedzialności – jeśli ubezpieczony dokonał samobójstwa przed upływem 2 lat od zawarcia umowy lub jego śmierć była spowodowana prowadzeniem pojazdu bez wymaganych uprawnień, po spożyciu alkoholu lub innych substancji odurzających, popełnienia czynu prawnie zabronionego, w trakcie bójki lub innej sytuacji ujętej w umowie pod punktem wyłączeń odpowiedzialności, towarzystwo ubezpieczeniowe może odstąpić od warunków umowy.

Karencja – ona określa w jakim odstępie czasu od zawarcia umowy rozpoczyna się ochrona w konkretnym zakresie. Przykładowo – karencja dotycząca samobójstwa wynosi najczęściej minimum 2 lata.
 

Polisa na życie zapewnia wsparcie finansowe w wielu sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dla Ciebie i Twoich bliskich. Pamiętajmy jednak, że bardzo ważny jest koszt takiej polisy, dlatego, aby nie przepłacić za składkę, warto najpierw porównać ceny ubezpieczeń w naszym kalkulatorze. Ofertę spośród 20 dostępnych towarzystw ubezpieczeń znajdziesz już od 3 złotych dziennie. W 1 kalkulacji możesz porównać aż do 5 ofert.

Porównaj oferty